04 октября 2006 г.
Çĕр çинче çил, вут тата шыв хăватлă тенĕ. Акă, çынсем ĕлĕкренпех вутран хăранă, ăна пуç тайса пурăннă. Пĕчĕк çулăм тухса, вăйланса пырса асар-писер алхасни кил-çурта пурлăха тĕп тăвасса, пĕтĕм пурнăçа çапса хуçасса лайăх ăнланнă. Анчах инкеке яланах асăрхаттарма май килмест çав. Хăш-пĕр чух тимлĕх çитмест, тепĕр чух çăмăлттайлăх ытла хакла ларать. Районта пушар тухассипе кăçалхи тăхăр уйăхри кăтартусем те çакнах çирĕплетеççĕ. Акă, çак тапхăрта пĕтĕмпе 48 хутчен пушар тухнă (танлаштарма: пĕлтĕр – 45). Питĕ пăшăрхантаракан цифрăсем – кăçал, пĕлтĕрхипе танлаштарсан, вут-çулăмра çынсем вилнĕ тĕслĕхсем икĕ хут ÿснĕ. Пĕлтĕр тăватă çын пурнăçне пушар татнă пулсан, кăçал – саккăрăшăнне. Каласа хăвармалла, инкек тÿсекенсем пĕтĕмĕшле 530 пин енне тăкак курнă.
Сентябрь уйăхĕнчех ялсенче тата поселокра тухнă вут-çулăма сÿнтерме пушар хуралĕнче ĕçлекенсен 9 хутчен васкавлăн кайма тивнĕ. Сентябрĕн 4-мĕшĕнче Рункă ялĕнче, сентябрĕн 9-мĕшĕнче Пăваялĕнче уйрăм çынсен хуçалăхĕсенче хуралтăсем çуннă. Пĕрремĕш тĕслĕхĕнче пушар палламан çынсем шăрпăкпа асăрханусăр пулнине пула, иккĕмĕшĕнче – электрооборудование ĕçлеттернĕ чух хăрушсăрлăх йĕркисене пăснăран тухнă. Пĕринче тăкакĕ – 10, тепринче 25 пине яхăн. Сентябрĕн 7-мĕшĕнче Шĕнер Ишекре пурăнмалли йывăç çуртра «хĕрлĕ автан» алхаснă, шалти пурлăх та çунса кайнă. Электропроводка юсавсăррине пулах кил хуçисем 20 пинлĕх тăкак курнă. Сентябрĕн 14-мĕшĕнче Пăртасра та, çавăн пекех, йывăç çурта çулăм тивсе илнĕ, тăрри тата веранда çунса кĕлленнĕ. 15 пинлĕх тăкак сăлтавĕ – кил хуçисем 6 тата 14 çулхи ачисене хăйсем тĕллĕн килте хăварни, вĕсем шăрпăкпа выляни. Сентябрĕн 10-мĕшĕнче вара Мăн Явăшра уйрăм çынсен хуçалăхĕнче «хĕрлĕ автан» авăтнипе 3 тонна улăмран нимĕн те юлман. Ку инкек мĕншĕн пулса иртнине халлĕхе палăртман-ха, ку тĕлĕшпе ĕçлеççĕ.
Час-часах пушарсем кăмакасем е юсавсăр пулнипе, е вĕсене пăхса-асăрхаса тăмасăр хăварнипе сăлтавланаççĕ. Çапла майпа, акă, Пайăк ялĕнче уйрăм çынсен мунчапа сарай, Ершепуçĕнче лаçпа мунча çунса кайнă. Каларăмăр ĕнтĕ, сентябрь уйăхĕнче пушар сÿнтерекен машинăсен час-часах тĕрлĕ çĕре васкавлăн тухса кайма тивнĕ. Акă, уйăх вĕçнелле те икĕ кун харăс – сентябрĕн 22-мĕшĕнче тата 23-мĕшĕнче. Çĕнъял Хапăс ялĕнче пурăнмалли йывăç çуртра çулăм хыпса илнĕ, шалти стенасем, тăрри сиенленнĕ. Вăрнарта вара Комсомольски урамĕнчи пĕр хуçалăхра хуралтăсене вут-кăвар тивнĕ. Икĕ инкекĕн сăлтавĕсене те тупса палăртайман-ха.
Источник: "Çĕнтерÿ çуле"