09:59 17 сентября 2014 г.
Ватта сума сăвакан
Хăй те ырă куракан
Ҫăкăр чĕлли паракан
Пиллĕх илĕ ватăран.
Тăхăр теҫетке урлă каҫнă Маюк аппа – Мария Петровна Карпова хăйĕн черетлĕ ҫуралнă кунне ял-йышпа пĕрле уявларĕ. Вăл 1923 ҫулхи сентябĕрĕн 8-мĕшĕнче Кушар-Юнтапа ялĕнче пысăк ҫемьере ҫуралнă. Ачаранах ĕҫ патне туртăннă. Таса ўт-пўллĕ яштака хĕр пулса ҫитĕннĕ. Ҫиччĕмĕш класа лайăх паллăсемпе вĕренсе пĕтернĕ Маюка правлени ларăвĕнче Нурăсри медсестрасен ултă уйăхлăх курсне вĕренме яма йышăннă. Вун тăваттăри хĕрача хаваспах вĕренме килĕшнĕ, вĕренсе пĕтерсе тăван яла таврăннă. Вăрҫăччен ялта ача-пăча сачĕ ĕҫленĕ. Ҫамрăк хĕр виҫĕ ҫул хушши ача сачĕн ертўҫинче тимленĕ.
Иккĕмĕш тĕнче вăрҫи пуҫлансан ялти ҫирĕп кĕлеткеллĕ хĕре Калинин облаҫне торф кăларма ăсатнă. Атăл тăрăх пăрахутпа тăван киле таврăнсан та килте нумай пурнайман. Ăна 1941 ҫулхи кĕркунне Сăр юхан шывĕ хĕррине хўтĕлемелли окопсем тата тăшман танкĕсене тытса чарма канавсем чавма янă. Ҫав ҫул ҫанталăк 40-50 градус таранах сивĕ тăнă, тумтир ăшă пулман, ҫапах та чăтнă, ўпкелешмен.
Вун тăхăр ҫулхи хĕре ҫар комиссариачĕ вербовкăпа Шупашкарти завода фронт валли ҫар хатĕрĕсем тунă ҫĕре ĕҫлеме янă. Ĕҫĕ ҫав тери йывăр, саваламан тулли снаряд ящĕкĕсене хул пуҫҫи ҫинче йăтмалла пулнă.
Ҫĕнтерĕвĕн асаплă ҫулĕпе утса тухнă Мария Петровнăн пурнăҫĕ майĕпен йĕркеленсе-майлашăнса пынă. Пулас мăшăрĕ - Александр Никитин – вăрҫă хирĕнчен сывă таврăнса заводри пушар хуралĕнче тăнă. 1948 ҫулта ҫемье ҫавăрса тăватă ачана кун ҫути парнеленĕ. Чапаев поселокĕнче йывăҫ пўрт туса кĕнĕ. Мария Петровна кил-ҫурт тавра темĕн тĕрлĕ чечек, улма-ҫырла, пахча-ҫимĕҫ ўстернĕ. Пушă вăхăтра салфеткăсем, сеткăсем, сумкăсем ăсталанă. Ĕҫри пысăк ҫитĕнўсемшĕн Мария Петровна Карповăна «Тăван ҫĕршывшăн 1941-1945ҫ.ҫ. Аслă вăрҫи вăхăтĕнче хастар ĕҫленĕшĕн», «Ĕҫре палăрнăшăн» медальсемпе, «Ĕҫ фрончĕн участникне» паллăпа тата ытти наградăсемпе чысланă.
Мария Петровна Карпова Шупашкарта пурăнать. Ăна ывăлĕ-хĕрĕсем, мăнукĕсем чунтан хисеплесе сума сăваҫҫĕ, килсех тăраҫҫĕ, пулăшаҫҫĕ. Лайăх ят мултан та пахарах. Ҫĕр ҫинче ырă ят хăварнинчен хаклăраххи нимĕн те ҫук.
Авăн уйăхĕн 13-мĕшĕнче Кушар-Юнтапа ялĕнчи культура ҫуртĕнче Мария Петровна Карповăна ҫуралнă кунпа ăшă та ҫепĕҫ сăмахсемпе, хаваслă та илемлĕ юрă-ташăпа саламларĕҫ. Хисеплĕ ĕҫпе вăрҫă ветеранне ҫирĕп сывлăх, вăрăм кун-ҫул сунчĕҫ.
.
Ермошкинский территориальный отдел Вурнарского муниципального округа